26 kwietnia 2024

113. Zaradny dynda raz

Wiecie, co to jest palindrom? To taki wyraz albo całe wyrażenie, które brzmią tak samo czytane zarówno od lewej strony do prawej, jak i od prawej do lewej, na przykład Anna, bób, sedes, zaraz, kajak, zakaz, sos.



Schody zaczynają się przy palindromach dłuższych, np. wół utył i ma miły tułów albo Zakopane na pokaz.



Już w czasach antyku Grecy i Rzymianie bawili się palindromami, zwłaszcza ci drudzy tworzyli coraz to dłuższe zespoły wyrazów tworzących palindromy.



Powstał również nowy gatunek literacki - raki. Utwór taki można czytać całymi wersami od lewej do prawej i odwrotnie. Słynne raki stworzyli nasi rodzimi literaci. Przywołam przykład renesansowego poety Jana Kochanowskiego i twórcy barokowego Jana Andrzeja Morsztyna.

 

Jan Kochanowski, Raki

Folgujmy paniom nie sobie, ma rada:

Miłujmy wiernie, nie jest w nich przysada

Godności trzeba nie za nic tu cnota,

Miłości pragną nie pragną tu złota.

Miłują z serca nie patrzają zdrady,

Pilnują prawdy nie kłamają rady.

Wiarę uprzejmą nie dar sobie ważą,

W miarę nie nazbyt ciągnąć rzemień każą.

Wiecznie wam służę nie służę na chwilę,

Bezpiecznie wierzcie nierad ja omylę.

 

Teraz bawcie się, czytając każdy wers całymi wyrazami od tyłu.

 

Jan Andrzej Morsztyn, Raki

Cnota cię rządzi nie pragniesz pieniędzy;

Złota dosyć masz nie boisz się nędzy;

Czystości służysz nie swojej chciwości;

W skrytości mieszkasz nie przywabiasz gości;

Szyciem zarabiasz nie wygrawasz w karty;

Piciem się brzydzisz nie bawisz się żarty;

Matki się boisz, nie chybiasz kościoła;

Gładki to anioł nie zła dziewka zgoła;

Szumnie ważysz mnie nie srebro w kieszeni;

U mnie wprzód rozum niż miłość się zmieni.


Podobno najdłuższy palindrom na świecie został ułożony przez Polaka Tadeusza Morawskiego i liczy 33 000 liter. Chyba nie chciałabym tego czytać, a potem jeszcze sprawdzać od końca.

Macie pomysły na palindromy (takie nie z Internetu)? Trochę dobrych chęci, samozaparcia i może wyjść z tego niezła zabawa.

70 komentarzy:

  1. Nie mamy! To trudna dyscyplina. Zapoznalam sie tymi z internetu i spodobal mi sie "A to idiota!" - nie zauwazylam wczesniej, ze idiota jest idiota z przodu i z tylu.

    OdpowiedzUsuń
  2. Kobyla ma maly bok. Ja bardzo lubie slowne zabawy, homo(qrna)nimy, synonimy, limeryki, lepieje, kalambury, anagramy, akronimy i wiele innych. Kiedys nawet organizowalam konkursy na starym blogu.

    OdpowiedzUsuń
  3. to trzeba na papierze, tak przysiąść i pokombinować, prawie nic już nie pamiętam z tamtych zabaw, więc na biegu z pamięci może na razie tyle:
    KOBYŁA MA MAŁY BOK...
    to chyba klasyka gatunku, jeszcze z lat szkolnych...
    moje ulubione, a jednocześnie prościutkie, prostsze od prościeja to BABA BAB, taki wyraz podziwu dla kobiety w stylu "szef (wszystkich) szefów"...
    p.jzns :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Taki 'kebab, :))) ... z babek' :))))

      Usuń
    2. beka żabek - rzeka babek... ale to już inna gra: "półsłówek"...
      kiedyś, jeszcze w szkole kupowałem "Rozrywkę", głównie ze względu na niezłe jolki, ale zadania zwane "palindromy" też tam były, polegało to na odgadnięciu brakującego słowa w wierszyku, to słowo właśnie miało być palindromem...

      Usuń
    3. Cała "Rozrywka" była superowa.

      Usuń
    4. @PKanalia "gra półsłówek", nie gra "półsłówek". :))) Chyba jakis "spuneryzm"?.

      Usuń
    5. Ja Was rozsądzę.
      Sra półgłowek.

      Usuń
    6. Mila jestes! :)))) O to wlasnie chodzi juz w samej nazwie.

      Usuń
    7. Jestem miła.
      Jak wezwanie na posterunek! :-)

      Usuń
    8. Pros co chcesz. Ja moge tylko zgadywac.

      Usuń
    9. Dobra. To proszę o willę z dużym basenem.

      Usuń
    10. Jestem echo a nie stworca; czyli maly domek z kałuża ... Gdzie Ci przeslac zdjecie (bo to na fotografi najlepiej wychodzi).

      Usuń
    11. Po prawej stronie na blogu jest adres :-)

      Usuń
  4. Ale trudne zadanie wymyśliłaś, przeczytałam już wcześniej w telefonie i z długopisem się mozolę i nic!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, to nie jest łatwe, ale można coś wypocić. Ja sama nie miałam kiedy tego zrobić - dzisiaj żegnaliśmy maturzystów, a wczoraj mieliśmy Dzień Otwarty. Ostatni tydzień to był jeden wielki kociokwik.

      Usuń
    2. Mój mąż jeszcze w soboty zasuwa, bo prowadzi kurs dla dorosłych :-(

      Usuń
    3. Matko kochana, kiedyż chłopina doczeka się emerytury?

      Usuń
    4. W przyszłym roku w kwietniu, nie zamierza czekać do czerwca...

      Usuń
    5. Ja też planuję ani jednego dnia dłużej niż to konieczne! Tylko że jeszcze parę lat...

      Usuń
  5. Nic nie wymyślę, choć mi już dymi czacha :)
    Ale świetne przykłady są podane zarówno w poście, jak i w komentarzach, przeczytałam z ciekawością :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Prawda? Siódme poty trzeba z siebie wycisnąć.

      Usuń
  6. Widzę, że komentatorzy znają "kobyła ma mały bok" - ja nauczyłem się tego w szkole - od kolegów.
    Natomiast od nauczyciela (rosyjskiego) dowiedziałem się, że do Puszkina zgłosił się niejaki Kołdyba prosząc o krótki wiersz na swój temat. Odpowiedź - rak, ryba durak Kołdyba - ryba, rak, Kołdyba durak.
    Osobna sprawa to - ten wpis przeczytałem o 5 rano i "dzięki" niemu nie mogłem już zasnąć... dopóki nie znalazłem pocieszenia: Ulu, Lech chce lulu!
    Źródło tutaj ==> http://www.palindromy.pl/pal_kr.php
    Mnie przyszło do głowy, że w okresie wojny jaki mamy teraz, słowo palindromy można modyfikować na palim drony.

    OdpowiedzUsuń
  7. Może potem coś przyjdzie mi do głowy, bo znowu wstałem o koszmarnej porze i próbuję ocucić się kawą...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To jest trudne do wymyślenia.

      Usuń
    2. To fakt. Można by zapytać sztuczną inteligencję, bo ta ponoć zna odpowiedzi na wszystkie pytania, ale to by było nie fer. 😉

      Usuń
    3. Guzik! Nie wie wszystkiego, sprawdzałam. Do dupy z taką inteligencją.

      Usuń
    4. Chcesz powiedzieć że jak na razie żywej nie zagraża? Za 10-20 lat komputery będą myśleć za ludzi i to dopiero będą okropne czasy.

      Usuń
    5. Na razie to wciąż mizerota.

      Usuń
    6. Bo dopiero raczkuje, ale już potrafi wiersz czy piosenkę napisać. Strach pomyśleć co będzie dalej...

      Usuń
    7. Słabe te wiersze układa :-) Warsztatowo zupełnie do dupy :-)

      Usuń
    8. Ale istnieje duże prawdopodobieństwo że kiedyś i w tym wyręczy człowieka. Ludzkość brnie w czasy gdy człowiek przestanie być w ogóle potrzebny.

      Usuń
    9. Zawsze wiedziałam, że wykończymy się sami.

      Usuń
    10. I niestety wszystko do tego zmierza... Ale może to i lepiej, bo człowiek to wyjątkowo chujowy gatunek.

      Usuń
    11. Myślę, że dużo lepiej. Ziemia odetchnie, przyroda się odrodzi...

      Usuń
    12. Tak, człowiek jest najgorszym szkodnikiem na tej planecie i gdyby go zabrakło to by odżyła.

      Usuń
    13. Natura sobie poradzi bez człowieka, rozsadzi bunkry, w których mieszkają ludzie i bunkry, w których chowa się nieboszczyków. Weźmie we władanie zamki i pałace. Pokryje ruiny. I może jak już długo, długo będzie normalnie i zacznie się jej nudzić, to znowu wyewoluuje człowieka.

      Usuń
    14. Oby w lepszej wersji niż ta obecna, niszczycielska i podła.

      Usuń
    15. Jeżeli będzie taka sama, to znowu się wybije do nogi. Nie martwię się, świat sobie poradzi bez nas.

      Usuń
  8. J. Tuwim i S. Barańczak stosowali palindromy w swoich wierszach. Ze szkoły pamiętam: inni winni.
    Zasyłam serdeczności

    OdpowiedzUsuń
  9. Limeryki próbowałam pisać, ale palindromów się nie podejmuję. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  10. Mnie osobiście temat nie jest obcy, bo pisałem kiedyś limeryki połączone właśnie z palindromami. Palindromy były wspomnianego wcześniej prof. Morawskiego a limeryki moje. Był nawet sukces!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ty w ogóle jesteś człowiekiem sukcesu, tak myślę :-)

      Usuń
  11. Frau Be. Jesteś be, tyle Ci napiszę.
    Nie dla mnie te łamigłówki słowne, chętnie się ucieszę czytaniem, ale stworzyć! Nie po to panbóg stwarza, by człowiek to też czynił. Nie uchodzi.;-)
    A poważnie - nie wychodzi mi. Za trudne.

    OdpowiedzUsuń
  12. W jednym ze swoich utworów Kochanowski pisał, że imię Anna czyta się z obu stron tak samo.
    Nie próbowałam, chyba nie mam siły na takie wprawki.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ty nie kombinuj, lepiej się wykuruj do wtorku!

      Usuń
    2. Stanę na rzęsach, ale jakoś w środę dojadę (we wtorek nie dam rady, bo mam 8 lekcji i ostatni dyżur).

      Usuń
    3. We wtorek mam jeszcze ostatnie korepetycje z maturzystami do wieczora, więc też bym nie dała rady.

      Usuń
  13. Ufff...., normalnie żeby wejść w tworzenie palindromów, trzeba trochę przestawić mózg, na razie wyszło mi coś takiego, ale tworzyłem to po najmniejszej linii oporu, na bardziej skomplikowane palindromy chwilowo nie zdecyduję się poświęcić czasu:
    Ale traf w fart Ela.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda, rozrywka jest czasochłonna. Ale cudną rzecz wykombinowałeś, moje gratulacje!

      Usuń
  14. Zajrzałem na angielskojęzyczne strony, nie są takie ciekawe jak polskie, ale w pewnym sensie mają pierwszeństwo - co powiedział Adam gdy się zbudził po operacji usunięciu żebra? Ave Eva. A gdy się odrobinkę ucywilizował to się elegancko przedstawił: Madam, I am Adam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. I od razu poliglotą był, ten Adam. Najpierw łacina, potem francuski z angielskim...

      Usuń
    2. Poliglutem wielkim był.

      Usuń
    3. Adam poszedl "poli-nii" najmniejszego oporu.

      Usuń
    4. Niin! (takie slowo istnieje)

      Usuń
    5. Ciagle w temacie jestesmy.

      Usuń
    6. "No, niin on." = No, tak jest. :)))) Mnie latwiej znalezc palindrom w jezyku dnia codziennego niz w jezyku ojczystym. Co to sie porobilo.

      Usuń
    7. Takie życie, że tak filozoficznie napomknę.

      Usuń