108. Przyszła wiosna, będą świeże warzywa

Zobaczyłam je z daleka: jaskrawożółte szczątki motocykla ścigacza porozrzucane były w sposób świadczący o tym, że przeleciał lub przekoziołkował z przeciwnego kierunku przez cztery nitki jezdni i pas zieleni. Kręcili się wokół nich policjanci. Wypadek musiał zdarzyć się wcześniej, gdyż motocyklisty – lub tego, co z niego zostało – już nie było. Na pobliskim przystanku deliberowała nad czymś grupka młodzieży.

- Widziała pani ten straszny wypadek? – zapytała znajoma Czerwonowłosa.

- Widziałam – odparłam obojętnie. – Jednego idioty mniej, mam nadzieję.

Oczy dziewczyny stały się okrągłe jak pięciozłotówki. Jej towarzysze zbili się w ciasną grupkę i przysunęli się do nas. Spojrzeli na mnie z zaciekawieniem.

- Jak pani może?! – w głosie Czerwonowłosej pobrzmiewała zgroza. – Przecież to straszne!

- Nie – wyjaśniłam spokojnie. – Strasznie jest wtedy, gdy odmóżdżony bałwan przekracza kilkukrotnie bezpieczną prędkość i zabija lub okalecza Bogu ducha winnego człowieka, który miał nieszczęście znaleźć się w złym miejscu o niewłaściwym czasie. A to – kiwnęłam głową w kierunku żółtych części – to jest tylko selekcja naturalna.

Nie wiem, czy udało mi się pobudzić u kogoś myślenie, czy też pozostawiłam grupkę młodzieży jedynie bezrefleksyjnie zgorszoną wygłoszoną przeze mnie herezją.

Być może właśnie teraz dopełnię miary zgorszenia (co jednak nie powinno nikogo dziwić, wszak Frau Be to zła kobieta jest), ale wyznam bez ogródek, że nie odczuwam nawet cienia współczucia, gdy dowiaduję się, że:

- jacyś turyści zaginęli (lub zginęli) w Tatrach,

- ktoś odpadł od ściany na Mount Everest,

- na torze zabił się kolejny żużlowiec,

- po ulicy poniewierają się resztki kolejnego „wyczynowca”,

- rozpirzył się w drzazgi rajdowiec,

- pięcioro napitych nastolatków wracających z dyskoteki dresowozem zakończyło karierę na drzewie.

Bo ja zła kobieta jestem. No, może nie tak do końca, bo szkoda mi drzewa.

107. Architektura dekonstrukcji

Człowiek bywa zakręcony jak ruski termos. Zdarzają się w życiu sytuacje, o których wnukom będę opowiadać (o ile będę je miała, na czym specjalnie mi nie zależy). Póki co, dobrze się bawię, gdy o nich (sytuacjach, nie wnukach) myślę.

Ewidentną wpadziochę zaliczyłam w wieku 25 lat. Nigdy wcześniej nie byłam na wsi, dlatego z wielkim zainteresowaniem wypytałam Gbura, który pochodził z gospodary po horyzont, czy świnie mają naprawdę takie ryjki jak na obrazkach. Gbura zatchnęło, gdy to usłyszał i zadziałał błyskawicznie: przygotował grunt i zaprosił mnie na uroczyste oględziny. Cała wieś wiedziała, że w niedzielę przyjedzie jedna taka przygłupia miastowa, co magistra ma, a świni w życiu nie widziała. Sprawę ryjków zbadałam empirycznie, wykonałam nawet stosowne fotografie i z niekłamaną przyjemnością spadłam z konia gratis aż ziemia jęknęła.

- Piłaś kiedyś mleko prosto od krowy? – zapytał Gbur. – Mama właśnie poszła doić. Napijesz się?

- No jasne! – wykrzyknęłam entuzjastycznie. Na wszelki nabiał jestem pazerna do sześcianu, a za prawdziwe mleko oddałabym się byle komu. Już po chwili dostałam kubek, na który rzuciłam się zachłannie.

- Pyyyyszne! – oblizałam się z rozkoszą. – Ale po co grzałeś? Ja lubię zimne.

W pokoju zapadła gwałtowna cisza, którą następnie rozdarła salwa śmiechu. Nie pamiętam, kto pierwszy się uspokoił i wyjaśnił mi, jak zrobiłam z siebie głupa. Od tamtego czasu minęło kilkanaście lat, ale Gbur do końca życia otwierał mi drzwi z pytaniem: „ale po co grzałeś?” na ustach.

Kolejny raz wygłupiłam się na wczasach w Rymanowie Zdroju. Szłyśmy sobie spacerem. Kulka z Wybrakowaną pogrążyły się w rozmowie, tabun naszych dzieci kłębił się wokół nas w dowolnych i zmiennych konfiguracjach, a ja zamykałam grupę, wlokąc się pogrążona w zamyśleniu. Nałogowo kontemplowałam uroki bliższej i dalszej przyrody. W pewnym momencie coś w krajobrazie mi nie zagrało.

- Stójcie! – gestem przywołałam do siebie dziewczyny. – Popatrzcie na to.

- No, co? – zapytała Kulka obojętnie i wzruszyła ramionami.

- No to, popatrz na to! – zniecierpliwiłam się.

- Widzę przecież. No i cóż takiego?

- Jak to: co?! – zdenerwowałam się. Ślepa, czy jaka? Przed nami rozpościerało się coś na kształt zagonu jakiegoś beznadziejnie nieatrakcyjnego zielska z rzadkimi, drobnymi, zupełnie niedekoracyjnymi białymi kwiatkami. Ni w pięć, ni w dziewięć.

- Nie razi Cię to dziwne coś? Po jaką cholerę ktoś posadził koło domu tak dużo takich potwornie brzydkich kwiatków? – zapytałam zniesmaczona osobliwym gustem właściciela ogródka. – Nie było ładniejszych?

- Panie święty, zmiłuj się... – jęknęła Kulka i razem z Wybrakowaną zaczęły szatańsko chichotać. – Przecież to ziemniaki!

Tom się dowiedziała.

Następnie mój przyjaciel TiP zaprosił mnie kiedyś do swojej pracy, aby mi ją ze szczegółami pokazać. Wielogodzinny w niej pobyt był dla mnie w całości fascynujący, ale nie byłabym sobą, gdybym nie zaliczyła jakiejś wpadziochy. Zeszliśmy mianowicie do studia nagrań książki mówionej. Zawsze znajdzie się tam jakaś interesująca postać, bo książki nagrywają przede wszystkim aktorzy. No i się nie zawiodłam. Patrzyłam przez szybę, jak w sąsiednim pomieszczeniu czyta powieść Jacek Rozenek. W pewnym momencie pomylił się, przerwał czytanie, napił się wody ze szklanki i za pomocą rozmaitych przycisków porozmawiał z panem z reżyserki. W tym czasie uzewnętrzniłam swoje doznania.

- Nie lubię tego typa – powiedziałam, odwracając się w kierunku TiP-a. – Ma paskudną gębę.

Wspomniany typ przelotnie obrzucił nas uważnym wzrokiem zza szyby, a może tylko mi się wydawało... Pan z reżyserki odwrócił się do mnie z rozbawioną miną.

- Na drugi raz – powiedział wyraźnie ucieszony – gdy trzymam palec na tym guziczku, proszę nic nie mówić, bo tam słychać.

Buraczkowa na twarzy wypadłam ze studia i z prędkością światła znalazłam się w gabinecie TiPa kilka pięter wyżej. Zdaje się, że pobiłam rekord trasy.

Kiedy indziej dokonałam manewru stulecia. Ci, którzy mnie znają, wiedzą, że należę do gatunku ludzi, którym zawsze jest gorąco. Najczęściej paraduję więc po mieszkaniu w samej bieliźnie, co zdarza mi się także w zimie. Pewnego wczesnojesiennego dnia wpadłam do domu zziajana i głodna. Rozebrałam się, jak zwykle, do rosołu. Zrobiłam sobie kanapkę, wzięłam kawę i usiadłam przy biurku. Niespiesznie włączyłam komputer. Pochyliłam się nad klawiaturą... i kątem oka zarejestrowałam coś dziwnego, czego do tej pory normalnie nie było w moim polu widzenia. Wyprostowałam się i spojrzałam w okno. Zrozumiawszy, co widzę, zamarłam. Tak jakoś zapomniało mi się, że gdzieś pod koniec lata zaczął się remont elewacji sąsiedniego bloku. Niedaleko moich okien wyrosły rusztowania. Na poziomie mojego piętra stało właśnie czterech facetów. Oparci niefrasobliwie o barierkę, z kanapkami w rękach, jedli drugie śniadanie i gapili się w moje okno...

A jakie Wy zaliczyliście wpadki?

106. Wesołego rendez-vous!

Czytałam niedawno o internetowych portalach randkowych. Przypomniała mi się w związku z tym historia z czasów, gdy o Internecie w Polsce jeszcze wróble nie ćwierkały – z okresu mojej pracy w redakcji pewnego dziennika tuż po studiach. Przypisana do Działu Łączności z Czytelnikami, zajmowałam się zarówno interwencjami, jak i kącikiem matrymonialnym. Poszukujący swojej drugiej połowy zamieszczali w nim anonse, a redakcja przekazywała im listy, które nadeszły w odpowiedzi i na tym kończyła się moja ingerencja w nawiązane znajomości. Jednego dnia do pokoju, który zajmowałam do spółki ze Skoczną, dotarła podejrzana woń. Dodajmy, że nie pierwszej urody. Wyjrzawszy na zewnątrz, ujrzałam dziwną rzecz. Na zazwyczaj pełnym ludzi korytarzu nie było żywego ducha – nawet przy okupowanych zawsze popielniczkach. Po pustej przestrzeni snuł się jedynie dziki smród, a nieopodal porzuconej przez Boya centralki telefonicznej pełniącej jednocześnie funkcję recepcji, przy schodach, sterczał samotny osobnik płci męskiej odziany w drelichowy kombinezon. Pomyślałam, że chyba o czymś nie wiem. Może w budynku ulatnia się mieszanina trujących gazów i wszystkich ewakuowano, przegapiając Dział Łączności z Czytelnikami...?

Nie zdążyłam się zastanowić, gdy potrącając mnie w drzwiach, z impetem wybiegła z naszego pokoju Skoczna i przepadła gdzieś na horyzoncie. Jednocześnie fetor się nasilił, a samotna postać w drelichu ruszyła w moją stronę.

„Idzie poinformować mnie o zagrożeniu” – przemknęło mi przez głowę. Jegomość przybliżył się maksymalnie i nagle dokonałam wstrząsającego odkrycia: to on wydzielał z siebie ten potworny odór!

Mimo realnego zagrożenia zatruciem, zdołałam przyjrzeć się osobnikowi. Miał dwadzieścia parę lat i – przysięgam! – w środku lata włóczkową czapkę naciągniętą szczelnie na głowę. Pewnie przyrosła mu do niej wraz z brudem jeszcze w zimie i już nie dało się jej zdjąć.

- Bo ja tu dałem ogłoszenie – oświadczył, zionąc trucizną z paszczy. – I ta kobita mi się spodobała – machnął mi przed nosem kopertą ze śladami wszelkich możliwych zastosowań.

- To proszę jej odpisać – odpowiedziałam prędko w nikłej nadziei na ujście z życiem z czarownego spotkania.

- Ale ja właśnie... no bo jakby mi pani ten list napisała...

- Wykluczone – wycharczałam, resztką woli tłumiąc odruch wymiotny. – Ja nie mogę za pana pisać listów.

- No a jakby tak pani mi go napisała – ciągnął nieustępliwie trujący osobnik – to ja bym go przepisał.

- Co proszę?! – w tym momencie poczułam, że kończy mi się zapas tlenu.

- Bo ja tak trochę zapomniałem pisać – oznajmił toksycznie. Telefon na moim biurku zadzwonił w momencie, gdy zbliżyłam się niebezpiecznie do stanu agonalnego.

- Wyłaź stamtąd pod byle jakim pretekstem – powiedziała słuchawka. – Zebranie u naczelnego lub cokolwiek...

Nie pamiętam, jak spławiłam przyjemniaczka. Z obłędem w oczach wpadłam do zatłoczonego Działu Publicystyki.

- A...! To tu jesteście...! – ryknęłam rozpaczliwie. – Dlaczego nikt mnie nie uprzedził...?! Gdzie jest Boy?!

Boy trwożliwie wychylił się zza regału.

- Musiałem uciekać – zaskamlał cichutko. – Życie ratowałem....

- Ale dlaczego kosztem mojego?!

- Nie było kiedy – Dora podała mi kieliszek z przeźroczystym płynem. – Walnij pięćdziesiątkę, to ci się polepszy. Śmierdziel przylazł, gdy byłaś w WC, a potem wszyscy musieli się ratować...

Na wszelki wypadek zamiast pięćdziesiątki walnęłam setkę.

105. Jest taka brama...

Jest taka brama, zawsze zamknięta, za którą nieprzerwanie od wielu lat chciałam zajrzeć. To brama, za którą spoczywają ostatni szczęśliwcy, po których nikt nie depcze i nie jeździ samochodem.

Od początku istnienia osady, jeszcze zanim Rzeszów otrzymał prawa miejskie, mieszkali tutaj Żydzi. Przez wieki byli nieodłącznym elementem pejzażu miasta, które stało się bardzo silnym ośrodkiem syjonistycznym. Największy rozkwit społeczności żydowskiej w Rzeszowie przypadł na przełom XIX i XX wieku. Żydów było wówczas trzy razy tyle co rzeszowian, a złośliwi przeinaczali nazwę miasta na „Mojżeszów”. W języku jidysz była to Rajsze.

Niestety, nadszedł czas Zagłady, getto, później jego likwidacja, masowe mordy, wywózki do obozów śmierci Belzec i Auschwitz. Zdewastowaniu uległy kirkuty. Najstarszy, znajdujący się w pobliżu Starej Synagogi, został całkowicie spustoszony przez hitlerowców, którzy wykorzystali kamienne macewy do utwardzania dróg. Dziś w tym miejscu znajduje się parking i trudno sobie wyobrazić, że pod nim spoczywają ludzie.

Kolejny kirkut, położony w pobliżu rzeszowskiego Starego Cmentarza, mierzący 2 hektary powierzchni, został ogołocony z tysięcy zabytkowych macew, które wykorzystano jako surowiec utwardzający drogi, m.in. dzisiejsze ulice Chopina, Targową, Asnyka… Na ogołoconym z nagrobków cmentarzu odbywały się zbiórki mieszkańców getta przed wywózką do obozów zagłady lub prowadzonych na rozstrzelanie. Po 1945 roku wzniesiono tam Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej, wokół którego urządzono park. W czasie prac remontowych jeszcze długo znajdowano tam szczątki ludzkie. Dzieciaki bawiły się w „szukanie Żyda”. Za pomocą dostępnych narzędzi (widelców, łopatek, scyzoryków) zdobywały palce i inne kości, spośród których najcenniejsze były czaszki.

Najnowszy cmentarz żydowski założono u zbiegu dzisiejszej alei Rejtana i ulicy Dołowej, w dzielnicy Czekaj. W czasach Zagłady również został zniszczony. Część macew zużyto do prac melioracyjnych. Na cmentarzu tym miały miejsce liczne egzekucje Żydów. Większość zbiorowych mogił do dzisiaj nie została zlokalizowana. Po wojnie odnaleziono około 800 macew lub ich fragmentów, ale tylko część z nich została ustawiona na właściwych miejscach. Odbudowano trzy ohele (budyneczki chroniące wewnątrz groby), gdzie spoczywają jeden rabin i dwóch cadyków.

Główna brama tego ostatniego, szczątkowego kirkutu od niepamiętnych czasów mnie kusiła.

Buntowałam się, że stoi zamknięty i niszczeje, zarośnięty chaszczami. Tylko raz do roku przyjeżdżają Chasydzi z całego świata, aby modlić się na grobie cadyków. Wtedy nekropolia jest otwierana, ale nie śmiałabym wejść z gośćmi, dla których to miejsce jest tak ważne. Czułabym się jak profan.

Pewnego dnia, przechodząc obok bramy, zobaczyłam, że brak kłódki i łańcucha. Wystarczyło pchnąć lekko skrzydło… Ani przez myśl mi nie przyszło, żeby się zawahać. Po prostu weszłam.

Przemierzyłam wielki obszar, wykręcając sobie nogi na wykrotach, uważnie stąpając pomiędzy szczątkami nagrobków, mając świadomość, że nawet tam, gdzie ich nie ma, pod moimi stopami spoczywają ludzie. Rozglądałam się bezradnie, próbując wybrać jakąś drogę pośród traw, krzewów i zdemolowanych nagrobków. Kilka pomników zostało postawionych na nowo przez ocalałe rodziny.

Dziś chodzimy, siedzimy, jeździmy, parkujemy w miejscach, gdzie pogrzebani są mieszkańcy Rajsze. Nie potrafię pojąć, dlaczego przez tak wiele lat ostatni ocalały kirkut został pozostawiony sam sobie. Bramy znów strzegą łańcuch i kłódka.

104. Muszę, po prostu muszę! :-)

103. Cóż...

 

102. Wzruszająca niedola

Po niektórych blogach szlaja się ostatnio chamski pomiot, zapewne ćwoka i abderytki. Po moim blogu też. Oczywiście występuje jako anonim - odwaga godna pomnika! Wydala z siebie produkty przemiany materii dziwnie podobne stylem wszędzie, gdzie przykucnie. Niestety, miejsce ekskrementów jest w toalecie, więc szybciutko posprzątałam po gnojarzu. Vis maior. Może i komuś wystarczy łopian za stodołą, ale ja lubię mieć porządek. Jest to MÓJ blog i to JA decyduję o tym, czy jest czysto, czy też pozwalam śmierdzieć łajnu.

Tak mnie wzruszyła niedola nieboraka (płci dowolnej), być może z syndromem niedopchnięcia, a na pewno patologicznej nienawiści, że aż limeryk napisałam z tego wszystkiego.

 

          Pewien anonim z świńskiego chlewu

          doznaje żółci strasznego zalewu.

          Wydala swoje

          rzygi i gnoje –

          niech patrzy, by nie dostał wylewu!

Uwaga! Zapraszam na blog Pantery. Tam charakterystyka pełna.